Nazwa tego nałogu – fonoholizm – została utworzona całkiem niedawno. Jest jednak stosowana bardzo poważnie przez psychologów i socjologów. Uzależnienie od używania telefonu komórkowego jest porównywalne do uzależnień od narkotyków, tytoniu czy alkoholu. Stwarza podobne zagrożenie dla zdrowia i inicjuje podobne skutki emocjonalne, psychiczne, fizjologiczne…
Aż trudno uwierzyć, że 20-30 lat temu życie w Polsce toczyło się bez telefonów, nawet stacjonarnych. Taki telefon był luksusem komunikacji międzyludzkiej. A jednak ta komunikacja działała w normalny sposób – ludzie się spotykali, kontaktowali, rozmawiali ze sobą, prowadzili nawet interesy.
Telefoniczny luksus
Kiedy w latach 90. ub. wieku pojawili się pierwsi operatorzy telefonii komórkowej, urządzenia te nie były zbyt poręczne, ważyły sporo i trudno było nosić je w torebce. Sama stałam się posiadaczką abonamentu za 1 zł. Ponieważ nie miałam telefonu stacjonarnego (czekałam od kilku lat w kolejce na wolny numer), uznałam takie rozwiązanie za genialne. Komórka ułatwiała mi kontakty z redakcją, z którą współpracowałam wówczas zdalnie. Potrzeba była więc raczej służbowej natury, niż prywatnej. Jeśli chodzi o umawianie się z rodzina czy przyjaciółmi – dawaliśmy sobie jakoś wszyscy radę!
Do dziś cenię sobie użyteczność telefonów komórkowych, które zdążyły stać się mobilnymi komputerami, smarfonami. Nie czuję się jednak uzależniona, nie diagnozuję u siebie fonoholizmu. Bez żalu porzucam go w torebce, nie muszę go mieć stale na oku. Może to kwestia wieku i doświadczeń, potrafię bowiem obyć się bez przymusu pozostawania w kontakcie z całym światem, przez 24 godziny na dobę…
Czym jest fonoholizm?
Jest uzależnieniem od używania smartfonu. Nałóg ten dotyczy głównie młodych ludzi: dzieci, nastolatków, oraz millenialsów. Rozwój technologii spowodował, że telefon już dawno przestał służyć tylko do rozmawiania. Obecnie to najlepszy przyjaciel, nauczyciel i organizator codziennego życia. Oczywiście, sam aparat to także sposób na pokazanie otoczeniu swego statusu majątkowego, społecznego.
Według badań, dla 68 proc. nastolatków telefon komórkowy jest źródłem rozrywki i utrzymywania kontaktów towarzyskich, a 36 proc. nastolatków nie wyobraża sobie dnia bez niego.
Nową, istotną funkcją telefonu jest możliwość słuchania muzyki – codziennie robi to 65 proc. badanej młodzieży. 92 proc. używa swojej komórki do robienia zdjęć i filmów.
Jak rozpoznać uzależnienie od towarzystwa komórki?
Mechanizm jest podobny jak w przypadku uzależnienia od narkotyków, papierosów czy alkoholu. Objawia się nadmiernym przywiązaniem do aparatu oraz nadużywaniem go w codziennych sytuacjach (np. chodzenie z telefonem nawet do toalety, kładzenie go na stole w czasie posiłku, na stoliku przy łóżku w nocy itp.). Kolejny znak, jeśli młody człowiek obsesyjnie boi się, że telefon mu się rozładuje i nosi ze sobą dodatkową baterię, ładowarkę, power-bank. Albo gdy zdarzy mu się zapomnieć telefonu, odczuwa z tego powodu niepokój, staje się nerwowy, nadpobudliwy, kłótliwy.
Jakie są skutki fonoholizmu?
Skutkiem może być osłabienie więzi rodzinnych i społecznych, zubożenie języka. W dłuższej perspektywie fonoholizm może skutkować trudnościami w nawiązywaniu relacji, zanikiem jakichkolwiek zainteresowań (oprócz wysyłania SMS, robieniem selfie czy kręceniem filmów). W ślad za tym pojawić się mogą zaburzenia odżywiania, snu. To z kolei inicjuje błędne koło stresu, trudności w nauce, pracy, kontaktach z rodziną i rówieśnikami.
Dzień Bez Telefony Komórkowego – 15 lipca
Dziś jest Dzień Bez Telefonu Komórkowego. Może warto przetestować swój fonoholizm, sprawdzić stopień swego uzależnienia?