Moda na Tudorów przyszła do nas wraz z serialem BBC „Dynastia Tudorów”, gdzie rolę Henryka VIII – krwawego tyrana, który pod katowski topór posłał swoje dwie żony – zagrał charakterystyczny Jonathan Rhys Meyers. I to z jego twarzą praktycznie każdemu kojarzy się dziś najbardziej znany król Anglii, który za młodu, zanim roztył się do monstrualnych rozmiarów, był przystojny, szczupły i wysportowany
Tudorowie
Henryk VIII – Sinobrody na tronie Anglii
Nie znam dziecka, które nie bałoby się bajki o Sinobrodym. Historia ubogiej dziewczyny, która poślubiła tajemniczego bogacza, mrozi krew w żyłach od samego początku, bo nietrudno się domyślić, że szczęśliwego zakończenia nie będzie. Napięcie narasta powoli, wraz z ciekawością dziewczyny, która dostała od męża pęk kluczy i pozwolenie wchodzenia do wszystkich pomieszczeń zamku, oprócz tego za jednymi drzwiami. Pewnie, gdyby nie ten zakaz, dziewczyna nawet by się owymi drzwiami nie zainteresowała, mając jednak świadomość ich istnienia – nie wytrzymała i zajrzała do komnaty, w której ujrzała trupy poprzednich żon Sinobrodego. Brrr! Gdyby nie pomoc braci, którzy zjawili się w ostatnim momencie, niechybnie dołączyłaby do zmumifikowanych poprzedniczek, bo krwiożerczy mąż karał śmiercią swoje nieposłuszne żony…
Takich Sinobrodych było w historii bardzo wielu, jak chociażby rosyjski car Iwan Groźny, który kazał jedną z żon utopić w przeręblu. Najbardziej jednak znanym pierwowzorem bajkowego potwora był angielski król Henryk VIII. Pierwszej żonie, Katarzynie Aragońskiej, wprawdzie się upiekło, bo „tylko” się z nią rozwiódł, przy okazji zrywając stosunki z Rzymem i dając początek nowej religii – anglikańskiej. Po rozwodzie ożenił się z Anną Boleyn, na której punkcie szalał od lat. A że była sprytna i przez kilka lat nie wpuszczała go do łóżka, jak jej rodzona siostra, nie miał innego wyjścia i musiał się ożenić. Dzieje ich romansu opisała w powieści „Siostra królowej” słynna angielska pisarka Philippa Gegory. Książka stała się bestsellerem i na jej podstawie w 2008 roku nakręcono pełen rozmachu i głośny swego czasu film „Kochanice króla”. Główne role zagrały w nim Natalie Portman, w roli sprytnej Anny Boleyn, i Scarlett Johanson, w roli naiwnej nieco Marii, która rodzi Henrykowi VIII syna, ale ostatecznie przegrywa z siostrą rywalizację o serce króla.
Jak się pozbyć niewygodnej żony?
Jak wiemy, Anna nie spisała się i podobnie jak pierwsza żona, nie urodziła królowi upragnionego męskiego dziedzica. Córka w ogóle się nie liczyła w grze o tron. Cóż, ojciec nie przewidział, że mała ruda dziewczynka wkrótce dorówna mu sławą i stanie się jedną z największych władczyń Anglii – Elżbietą I. A że faktycznie była postacią nietuzinkową i rządziła przez niemal pięćdziesiąt lat, stała się bohaterką licznych tekstów literackich i oczywiście filmów, z których bodaj najsłynniejsze są „Elizabeth” z 1997 roku oraz nakręcony dziesięć lat później „Elizabeth: Złoty wiek”, oba w reżyserii Shekhara Kapura. W obu filmach w roli królowej Elżbiety wystąpiła niezastąpiona australijska aktorka Cate Blanchett.
Anna Boleyn na własnej skórze, albo raczej szyi, przekonała się, czym jest gniew męża. Oskarżona o zdradę w tabunem kochanków oraz stosunki cielesne z rodzonym bratem, zapewne niesłusznie, została ścięta 19 maja 1536 roku. Kata specjalnie w tym celu sprowadzono aż z Francji.
Historia związku Henryka z Anną Boleyn była tak intrygująca, że od zawsze budziła żywe emocje i stała się tematem wielu książek i filmów, między innymi w filmie „Anna tysiąca dni” z 1969 roku, który wywarł na mnie w dzieciństwie ogromne wrażenie. Tak wielkie, że o Annie nie zapomniałam do dziś i wróciłam do niej podczas lektury wybitnie udanej – według licznych opinii – książki „Życie i śmierć Anny Boleyn” Erica Ivesa.
Chociaż Anna nie dopuściła się faktycznej zdrady (po prostu nie miała takiej możliwości, obserwowana przez wszystkich na dworze), piąta żona Henryka VIII, raptem siedemnastoletnia Katarzyna Howard, była znacznie mniej ostrożna i spotykała się ze swoim kuzynem, którego kochała. Stary i otyły wówczas król musiał budzić w niej odrazę, w dodatku wielu historyków podejrzewa, że stał się impotentem. Bez względu na to, czy był zdolny do baraszkowania w łóżku, czy też nie, takiej zniewagi nie mógł puścić płazem. I tak kolejna żona angielskiego Sinobrodego położyła głowę pod katowski topór. Na dzień przed egzekucją poprosiła nawet, aby jej przyniesiono pieniek. Chciała wypróbować ułożenie głowy. Nazajutrz kat odciął jej głowę jednym ciosem. Zginęła od topora, podczas gdy Annę Boleyn ścięto mieczem.
Zainteresowanych tematyką Tudorów odsyłam do książki „Tudorowie. Prawdziwa historia niesławnej dynastii” uznanego historyka G.J. Meyera i do „W łożu z Tudorami” Amy Licence, którą można pochłonąć nie wiedząc kiedy, a kto chciałby pogłębić swoją „wiedzę od ręki”, może zajrzeć na jedyną poświęconą Tudorom polską stronę www.tudorowie.pl. Co ciekawe, angielskich stron traktujących o tej dynastii jest od groma. A że Anglicy potrafią chwalić się swoją historią, uczynili ją tematem kultowym – chociażby we wspominanym już serialu „Dynastia Tudorów”, który jest tylko jednym z przejawów tudorowskiej mody i nic nie zapowiada, aby temat ten miał zostać wyczerpany.